Własny dom z ogrodem to marzenie większości polskich rodzin. Zanim możliwe będzie jego urządzanie, trzeba jednak przejść przez wiele wyzwań związanych z procesem budowy. Jednym z pierwszych zadań, które staną przed każdym, kto zdecydował się na postawienie domu rodzinnego, jest poinformowanie odpowiedniego organu o planowanej budowie. Kiedy prace budowlane wystarczy zgłosić w urzędzie, a kiedy trzeba uzyskać na nie specjalne pozwolenie?
Pozwolenie na budowę czy zgłoszenie budowy?
Postawienie budynku mieszkalnego zawsze wymaga poinformowania o rozpoczęciu prac budowlanych właściwego dla lokalizacji działki urzędu. Podjęcie budowy bez zgody odpowiedniego organu stanowi naruszenie prawa i wiąże się z poważnym konsekwencjami.
Istnieją dwie drogi postępowania w przypadku rozpoczęcia budowy. W wielu przypadkach wystarczy zgłoszenie budowy w urzędzie – jeśli ten nie sprzeciwi się planowanym pracom w ciągu 30 dniu, wyraża tym samym „milczącą zgodę” na postawienie na danej działce budynku mieszkalnego.
Przepisy jasno precyzują, w jakich przypadkach nie wystarczy zgłosić budowy, a trzeba wystosować do urzędu prośbę o wydanie pozwolenia na budowę. Pozwolenie na budowę jest niezbędne, jeśli:
- obszar oddziaływania budynku, który ma powstać w danym miejscu, wykracza poza działkę budowlaną, czyli kiedy może on być uciążliwy dla sąsiadów, ponieważ np. będzie ograniczał docierające do ich okien światło dzienne czy generował hałas,
- działka znajduje się na terenie objętym ochroną przyrody, np. na terenie parku narodowego,
- planowana jest budowa domu wielorodzinnego, bliźniaka lub zabudowy szeregowej.
Postępowanie urzędu, czyli kiedy można rozpocząć budowę
Postępowanie urzędu różni się w zależności od typu złożonego dokumentu – uruchamiane są odmienne procedury, różni się także czas oczekiwania.
W przypadku zgłoszenia budowy dokumenty są weryfikowane, a w razie jakichkolwiek braków czy nieścisłości petent jest wzywany do ich uregulowania. Po skompletowaniu dokumentacji w biuletynie informacji publicznej zamieszczana jest informacja o planowanej budowie. Od tej chwili urząd ma 30 dni na wydanie sprzeciwu – jeśli tego nie zrobi, jest to równoznaczne z wydaniem zgody na rozpoczęcie prac budowlanych.
Nieco inaczej procedury wyglądają w przypadku pozwolenia na budowę. W sytuacji złożenia prośby o wydanie pozwolenia na budowę urząd ma aż 65 dni na podjęcie decyzji. W tym czasie petent musi otrzymać pisemną decyzję urzędu. Od jej wydania obie strony mają 14 dni na odwołanie się – po tym czasie decyzja uprawomocnia się. Jeśli odpowiedź jest twierdząca, można więc rozpocząć budowę.
Zarówno zgłoszenie budowy jak i pozwolenie na budowę są ważne 3 lata – w tym terminie muszą rozpocząć się prace budowlane, inaczej dokument traci moc prawną.
Kiedy zawiadomić inspektora nadzoru budowlanego?
Warto pamiętać, że w obu przypadkach – czy jeśli mowa o zgłoszeniu budowy, czy pozwoleniu na budowę – na inwestorze spoczywa obowiązek poinformowania powiatowego inspektora nadzoru budowlanego oraz sprawującego nadzór nad budową projektanta o rozpoczęciu budowy.
Jakie dokumenty należy złożyć w urzędzie?
Jakie dokumenty oprócz zawiadomienia o budowie czy wniosku o pozwolenie na budowę należy złożyć w urzędzie, planując postawienie domu?
Obowiązkowy są: projekt domu w czterech egzemplarzach, oświadczenie o prawie do dysponowania daną działką, zaświadczenie o uprawnieniach projektanta oraz decyzja o warunkach zabudowy, jeśli dla danego terenu nie ma planu zagospodarowania przestrzennego.
Warto uważnie skompletować dokumenty – brak któregokolwiek wydłuży procedurę oczekiwania na decyzję urzędu.